Nieuwe wet NLQF
Per 1 januari 2025 is er een nieuwe wet in werking getreden: Wet NLQF (het Nederlands Qualification Framework). Dit houdt concreet in dat de vermelding van het NLQF-niveau op elk masterdiploma komt te staan. Bij de meeste werkgevers of masterpedagogen lijkt de NLQF nog onbekend. Daarom volgt in deze tekst een korte verkenning op de vraag of en hoe de NLQF kan bijdragen aan de positionering van de masterpedagoog.
In 2008 is in Europa het European Qualification Framework (EQF) opgesteld om de onderlinge vergelijking tussen de verschillende onderwijssystemen en de eindkwalificaties van opleidingen in Europa mogelijk te maken. Het EQF beslaat het gehele onderwijssysteem en bestaat uit acht niveaus. De hoogste niveaus zijn gebaseerd op de Dublin Descriptoren, die de eindniveaus van opleidingen in het Hoger Onderwijs beschrijven. Elk EU-land heeft het EQF vertaald in een eigen niveaubeschrijving. In Nederland is het EQF vertaald in het NLQF.
De wet NLQF biedt een basis voor het NLQF en de 8 niveaus van opleidingen. Het niveau van kwalificaties wordt bepaald door de leeruitkomsten en zorgt ervoor dat je opleidingen kunt vergelijken. De wet biedt verankering van de 8 niveaus van opleidingen.
Hogeschoolmasters, zoals de master pedagogiek, worden binnen het NLQF ingeschaald op niveau 7 (Niveau 7 NLQF en EQF). Dit niveau is gelijk aan een universitaire master die ook op niveau 7 is ingeschaald. Het opleidingsniveau ligt dus even hoog en biedt duidelijkheid over het niveau van kennis, vaardigheden en competenties. De invulling en kennisontwikkeling heeft alleen een ander karakter en is meer vanuit de toegepaste wetenschap vormgegeven. Het NLQF zou mogelijk een helpend raamwerk kunnen zijn voor werkgevers om de waarde van een masteropgeleide pedagoog verder te begrijpen, waardoor de kwalificatie beter wordt herkend en erkend.
Dit biedt onder andere de volgende voordelen:
- Erkenning van het opleidingsniveau en de expertise.
- Vergrote loopbaankansen voor masterpedagogen.
- Internationale erkenning dankzij de aansluiting met het EQF.
- Transparantie over de praktische toepassing van theoretische kennis in de beroepspraktijk.
De NLQF is geen kwaliteitskeurmerk, maar een hulpmiddel dat inzicht biedt in opleidingsniveaus en leeruitkomsten. Daarnaast kan het ondersteunen bij taak en functiedifferentiatie. De masteropleidingen pedagogiek zijn door de overheid geaccrediteerd door de NVAO (Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie). Alleen zijn de pedagogische mastertitel en positie binnen de CAO nog niet erkend. Een belangrijke oorzaak hiervan lijkt te liggen in het gebrek aan bekendheid en begrip van de waarde en het niveau van praktijkgerichte masterprofessional. Het is essentieel om naast de kwalificaties ook de praktijkgerichte meerwaarde van de masterpedagoog te benadrukken, zodat werkgevers en beleidsmakers de waarde van hun toegepaste pedagogische wetenschap begrijpen.
Het NLQF bestaat sinds 2012 maar is nog minder bekend dan de traditionele hbo en wo structuur. Er bestaat een risico dat de sector de inschaling niet volledig begrijpen en daardoor blijven vasthouden aan meer traditionele verschillen tussen hbo(bachelor)- en wo-masters. Bovendien kan er in het werkveld een concurrentiestrijd ontstaan tussen hbo(master)- en wo-opgeleide pedagogen, aangezien er overlap is in werkzaamheden en verantwoordelijkheden, wat kan leiden tot verwarring over de juiste positionering en waardering van beide opleidingsniveaus. Dit kan de vraag oproepen hoe dit zich verhoudt tot de bredere maatschappelijke uitdaging om alle kinderen een rijke pedagogische basis te bieden. Het gezamenlijk inzetten van diverse professionals met hun unieke expertise is hierin essentieel om een antwoord te kunnen geven in de complexe vraagstukken van de jeugd. Diversiteit in opleidingsniveaus binnen de pedagogische basis kan een waardevolle samenwerking vormen waarin verschillende expertisegebieden elkaar versterken. Het zorgt voor een inclusieve aanpak waarin praktische en theoretische kennis worden gecombineerd en onderzoek voor, in en met de praktijk wordt benut om de beste ondersteuning te bieden aan kinderen, jongeren en gezinnen. Het borgen en stimuleren van deze diversiteit is een essentieel onderdeel voor de kwaliteit, innovatie en toekomstbestendigheid van de pedagogische sector.
Om de voordelen van de NLQF te benutten, is het belangrijk dat masteropgeleide hbo’ers zich blijven profileren in het werkveld. Wanneer zij actief hun positie en toegevoegde waarde benadrukken, wordt het voor werkgevers duidelijker hoe de professionele masterpedagoog bijdraagt aan het oplossen van complexe vraagstukken in de pedagogische praktijk. Daarbij is het essentieel om werkgevers goed te informeren over de unieke waarde van de professionele masterpedagoog en het onderscheidende karakter van de praktijkgerichte competenties. Dit vergroot niet alleen de herkenning en erkenning van hun kwalificaties, maar draagt ook bij aan het creëren van meer loopbaankansen, betere samenwerking in multidisciplinaire teams en een verhoogde kwaliteit en integratie van zorg, onderwijs en opvang.
Een praktische stap zou kunnen zijn om het NLQF-niveau duidelijk te vermelden, bij bijvoorbeeld:
- LinkedIn-profiel: Zet het NLQF-niveau naast je opleidingsinformatie om je kwalificatie zichtbaar te maken.
- CV: Benoem het NLQF-niveau bij je opleidingsvermelding om werkgevers bewust te maken van je niveau.
- Vacatures: Vraag werkgevers om het NLQF-niveau te gebruiken bij het opstellen van functiebeschrijvingen.
Door deze strategieën actief toe te passen, kan het NLQF niet alleen de positie van de masterpedagoog versterken, maar eventueel ook bijdragen aan een bredere erkenning van de unieke combinatie van praktijkgerichte en wetenschappelijk-theoretische competenties die kenmerkend zijn voor het masteronderwijs.